Ανήκει στην οικογένεια των σύνθετων (Asteraceae) και κατάγεται από την Ευρώπη. Είναι αρωματικό φυτό με γκριζοπράσινα, πτερωτά φύλλα και άνθη σε σκιάδια που το χρώμα τους ποικίλει από λευκό έως ροζ.
Ιστορία και μύθοι για την αχιλλέα
Photo: Sharon B. Sivertsen
Φυτό με μαντικές ιδιότητες, χρησιμοποιούταν στην Σκωτία ως φυλακτό. Της έχουν αποδοθεί δυνάμεις κατά των κακών πνευμάτων και γι’αυτό το λόγο παλιά την έκρυβαν στις εκκλησιές. Οι νεαρές κοπέλες πίστευαν στις μαγικές της ιδιότητες και την έβαζαν κάτω από το μαξιλάρι για να ονειρευτούν την αληθινή αγάπη.
Σύμφωνα με την μυθολογία, ο Αχιλλέας κατά την διάρκεια του Τρωικού πολέμου περιποιόταν τις πληγές των στρατιωτών του με την Αχιλλέα. Ομοίως οι Αγγλοσάξονες θεράπευαν τις πληγές που προκαλούνταν από σίδερο. Δεν είναι καθόλου παράξενο που η Αχιλλέα αποκαλείται επίσης «το βότανο των στρατιωτών». Η φήμη ότι η δράση της μπορεί να θεραπεύσει τα πάντα απλώθηκε σε σημείο που, ανά τους αιώνες, χρησιμοποιούταν σε διάφορα σκευάσματα που προορίζονταν για τη θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονα και του διαβήτη μέχρι τη θεραπεία βαριών κρυολογημάτων. Επίσης, συνήθιζαν να εισπνέουν τη σκόνη της από τη μύτη για να προκληθεί ρινορραγία – αναμφίβολα μία άλλη μέθοδος αφαίμαξης. Τέλος, οι Σουηδοί την πρόσθεταν στην μπύρα τους για διεγερτικούς σκοπούς.
Ιδιότητες αχιλλέας
Αντιφλογιστική, αντισηπτική, αντισπασμωδική, στυπτική, χολαγωγός, διουρητική, αποχρεμπτική, αντιπυρετική, διεγερτική, τονωτική. Υποτασικό και εφιδρωτικό δρα αποτελεσματικά ως αντιπυρετικό. Όντας από τα καλύτερα εφιδρωτικά βότανα και βοηθά το σώμα να ανταπεξέλθει στον πυρετό. Μειώνει την πίεση του αίματος προκαλώντας διαστολή των περιφερειακών αγγείων.
Δραστικά συστατικά
Κύρια δραστικά συστατικά είναι η Βορνεόλη (αλκοόλη), Κινεόλη (κετόνη), Αζουλένη, Λιμονένη και Πινένη (τερπένια). Πέρα απ τις βασικές δραστικές ουσίες, έχουν απομονωθεί από την αχιλλέα γύρω στις σαράντα (40) χημικές ουσίες. Σύμφωνα μ’ αυτά τα χημικά συστατικά, μπορούμε να κατανοήσουμε τις σπουδαίες θεραπευτικές ιδιότητες της Αχιλλέας:
Το αιθέριο έλαιο της, το οποίο έχει μπλε χρώμα, περιέχει την αζουλίνη έως 51% η οποία έχει ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Περιέχεται ακόμα στο αιθέριο έλαιο βορνεόλη, τερπινεόλη, λιναλοόλη, σαβινένιο, χαμαζουλένιο που είναι αντιφλεγμονώδη και αντιαλλεργικό, η γνωστή καμφορά, σινεόλη, ισοαρτεμισία κετόνη και ίχνη θουξόνης.
Επίσης η Αχιλλέα περιέχει σεσκιτερπενικές λακτόνες, οι οποίες είναι η μιλλεφολίδη και η ακέτυλο βαλχανολίδη οι οποίες είναι πικρές και τονωτικές ουσίες, φλαβονοειδή τα οποία είναι υπεύθυνα για την αντισπασμωδική δράση της αχιλλέας, πολυακετυλένια, τριτερπένια, φυτικές χρωστικές, οι οποίες διευρύνουν τις περιφερειακές αρτηρίες και συντελούν στη διάλυση θρόμβων. Ακόμα περιέχει τανίνες, που έχουν επουλωτικές ιδιότητες, κουμαρίνες, σαπωνίνες, στερόλες, ένα όξινο γλυκοαλκαλοειδές την αχιλεΐνη, η οποία δίνει την χαρακτηριστικά πικρή γεύση στην Αχιλλέα, μειώνει την υπέρταση και σταματάει τις αιμορραγίες και είναι αντιοξειδωτική ουσία, κυανιδίνη, η οποία επηρεάζει τα νεύρα των εσωτερικών οργάνων και επιβραδύνοντας τον καρδιακό παλμό.
Τέλος, περιέχει αμινοξέα, οξέα όπως σαλικυλικό οξύ, σάκχαρα όπως γλυκόζη, σουκρόζη, μανιτόλη, βιταμίνη C και Κ, κινεόλι, προαζουλένη, στυπτικές ουσίες, ρητινώδης ουσία και άλατα.
Το αιθέριο έλαιο προέρχεται από απόσταξη με ατμό από τα άνθη του φυτού και είναι ένα σκούρο πράσινο-μπλε υγρό με φρέσκια δροσερή, γλυκιά αλλά στυφή οσμή με ελαφρώς πικρή γεύση.
Ενδείξεις για τη χορήγηση αχιλλέας
Η αχιλλέα χρησιμοποιείται ποικιλοτρόπως:
- Ένα ζεστό αφέψημα προξενεί θεραπευτικό ιδρώτα που δροσίζει τον πυρετό και απομακρύνει τις τοξίνες.
- Χρησιμοποιείται φρέσκια ως κατάπλασμα για την επούλωση των πληγών. Λουτρά με χιλιόφυλλο συνιστώνται κυρίως σε περίπτωση αρθρίτιδας, ρευματικών, αιμορροΐδων και ως συμπληρωματικά της θεραπείας με τσάι σε περίπτωση ενοχλήσεων κατά την εμμηνόρροια.
- Τα φρέσκα ψιλοκομμένα βλαστάρια του χιλιόφυλλου τρώγονται επίσης με τη μορφή σαλάτας.
Για εσωτερική χρήση συστήνετε καλύτερα το έγχυμα ή το αφέψημα της Αχιλλέας. Αναλυτικά:
Επιδερμίδα
Μπορεί η επούλωση να είναι αργή αλλά είναι σίγουρη ειδικά όταν πρόκειται για φλεγμονώδεις πληγές, κοψίματα, σκασμένα χέρια και έλκη. Οι στυπτικές της ιδιότητες ισορροπούν τις λιπαρές επιδερμίδες. Είναι επίσης γνωστή ως τονωτικό και μαλακτικό για το δέρμα της κεφαλής. Της αποδίδεται επίσης διεγερτική δράση στην τριχοφυΐα και πιθανώς να αντιμετωπίζει την τριχόπτωση ακόμη και την φαλάκρα.
Photo: Phuong Tran
Υγιεινό φυτό, όπως το χαμομήλι, και ορεκτικό, η αχιλλαία έχει ακόμα τονωτικές ιδιότητες, ενώ συστήνεται και κατά των αερίων των εντέρων. Είναι πολύ καλό εφιδρωτικό και αντιπυρετικό ενώ ρίχνει την πίεση του αίματος και διαλύει τους θρόμβους. Είναι καλό αιμοστατικό για όλες τις αιμορραγίες και αντιφλεγμονώδες. Ακόμα, είναι διεγερτικό, διουρητικό αντιρρευματικό και γενικά κατά της ατονίας. Επίσης, είναι ευεργετικό στην κολίτιδα και σε γαστρικές παθήσεις, ευεργετικό στις περιπτώσεις ζυμώσεων και δυσκοιλιότητας , καλό για το συκώτι και τη χοληδόχο κύστη , τονωτικό στη λειτουργία των νεφρών και της καρδιάς, ρυθμιστικό της περιόδου, επουλωτικό και κατά των πόνων της αρθρίτιδας και των ρευματισμών.
Πνεύμα
Ενδέχεται να βοηθά σε περιόδους ήπιας κατάθλιψης.
Σώμα
Γενικά ενδυναμωτικό εφόσον δρα απευθείας στον μυελό των οστών και διεγείρει την ανανέωση του αίματος. Τονωτικό στο αγγειακό σύστημα, βελτιώνει τις κυκλοφοριακές διαταραχές όπως για παράδειγμα τους κιρσούς και τις αιμορροΐδες. Εξαίρετο λάδι για το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα αφού υπάρχουν ενδείξεις ορμονικής δράσης. Αντιμετωπίζει την άτακτη έμμηνο ρύση, βαριάς μορφής εμμηνόρροια, προβλήματα εμμηνόπαυσης, φλεγμονές ωοθηκών, πρόπτωση της μήτρας και ινώματα. Διεγείρει την έκκριση των γαστρικών και εντερικών αδένων και βελτιώνει τη δυσπεψία. Από νευρολογική άποψη ισορροπεί την πέψη, βελτιώνοντας την απορρόφηση των τροφών και τις πεπτικές εκκρίσεις, αρωγός στον κολικό και τον μετεωρισμό. Επίσης, διεγείρει την έκκριση χολής βοηθώντας στην πέψη των λιπών και ορεκτικό. Οι στυπτικές της ιδιότητες βοηθούν επίσης στον περιορισμό της διάρροιας. Βοηθάει στα εμπύρετα κρυώματα και την συμφόρηση. Προάγει την εφίδρωση διεγείροντας τους αδένες και προκαλώντας καθαριστική και δροσιστική δράση. Λέγεται ότι έχει εξισορροπητική επίδραση στη διούρηση, χρήσιμο τόσο για την ουρολοίμωξη όσο και για την ακράτεια των ούρων. Οι αναλγητικές της ιδιότητες μπορούν να φανούν χρήσιμες σε πόνους της μέσης, ρευματικούς πόνους και πονοκεφάλους. Τέλος, λέγεται ότι απωθεί τα κουνούπια.
Photo: M. Martín Vicente
Συστήνεται κατά του αρχόμενου διαβήτη.
Συντελεί στη ρύθμιση του συστήματος των αδένων, καλυτερεύοντας τη λειτουργία τους, συντελεί στη διατήρηση του κανονικού βάρους του σώματος, είναι κατά των πόνων του στομαχιού, ιδιαίτερα αυτών που είναι νευρικής φύσης, κατά της λευκόρροιας, ευεργετικό στην καρδιά και στη διανοητική λειτουργία.
Η κινεόλη που περιέχει είναι αντισηπτική, αποχρεμπτική, ανθελμινθική χωνευτική και η προαζουλένη είναι αποτελεσματικά σπασμολυτική , στυπτική και πικρή.
Παρενέργειες
Είναι γενικά καλά ανεκτό βότανο χωρίς παρενέργειες στη συνιστώμενη δοσολογία. Εκτεταμένη χρήση μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους και ερεθισμούς ή στίγματα στις ευαίσθητες επιδερμίδες.
Προφυλάξεις στη χρήση αχιλλέας
Αρκετά ισχυρή και γι αυτό ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Οι επισκέπτες διαβάζουν εδώ για: αχιλλεια, βοτανα για τριχοφυια, βότανα για περιοδο, βοτανα για κιρσους, αχιλλεα βοτανο παρενεργειες, αχιλλεα φυτο, αχιλλεα τσαι, αχιλλεια τσαι, αχιλλεας ο χιλιοφυλλος βοτανο, φυτό Αχιλλέας.
