Photo: Amanda Slater
Δίψακος (Dipsacus) είναι το όνομα ενός γένους ανθοφόρων φυτών της οικογένειας Dipsacaceae.
Τα είδη αυτού του γένους είναι γνωστά σαν νεράγκαθα.
Το γένος περιλαμβάνει περίπου 15 είδη από ψηλά ποώδη πολυετή φυτά που φτάνουν 1-2,5 μέτρα ύψος, ενδημικά της Ευρώπης, της Ασίας και της βόρειας Αφρικής.
Ο άγριος δίψακος (Dipsacus sylvestris – νεράγκαθο) είναι ένα αγριόχορτο ενδημικό της Ευρώπης. Τα φύλλα του συγκεκριμένου φυτού είναι διαμορφωμένα με τρόπο τέτοιο που κρατούν το νερό (οί γάλλοι τό λένε πλυντήριο της Αφροδίτης και τό μπαρ τών πουλιών).
Δίψακος αυτοφυής συναντάται στη Θεσσαλία.
Θεραπευτικές ιδιότητες του δίψακου
Το νερό που συλλέγεται στις λεκάνες των φύλλων, θεωρείται ότι έχει φανταστικές καθαρτικές ιδιότητες και συνιστάται για πλύση των ματιών. Aυτό το νερό συνιστάται και σαν θεραπεία για μυρμηγκιές και φακίδες. Ένα τσάι που παράγεται από την ρίζα του νεράγκαθου, χρησιμοποιήθηκε σαν διουρητικό και σαν τονωτικό που αυξάνει την όρεξη. Τσάι γίνεται με 30-50 γραμμάρια δίψακου σ ένα λίτρο νερό.
Το νεράγκαθο δεν χρησιμοποιείται πολύ σήμερα για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Παραδοσιακά έχει χρησιμοποιηθεί για θεραπείες δέρματος και σαν τονωτικό του στομάχου. Στην ομοιοπαθητική , χρησιμοποιούν ένα βάμμα από φρέσκο, ανθισμένο φυτό, για τη θεραπεία δερματικών παθήσεων, των συριγγίων του πρωκτού, καθώς και της φυματίωσης. Εξαιτίας της πικράδας του εξάλλου, το φυτό είναι ορεκτικό εφιδρωτικό.
Σιρόπι από χυμό δίψακου και ζάχαρη πιστεύεται ότι εκτός από τις παθήσεις του δέρματος και έχει ευεργετικές ιδιότητες στο αίμα.
Ιστορικά στοιχεία για το δίψακο
Το όνομα του φυτού προέρχεται από τη λέξη «δίψα», γιατί μπορούσε απ ‘ αυτό να ξεδιψάσει ο κουρασμένος ταξιδιώτης. Ο Διοσκουρίδης το ονόμασε «λουτρό της Αφροδίτης», γιατί οι κοπέλες που πίνουν το νερό από τα φύλλα του δίψακου ομορφαίνουν.
Ο δίψακος στο Διοσκουρίδη:
Δίψακος· τῶν ἀκανθωδῶν ἐστι καὶ αὕτη. καυλὸν δὲ ἔχει ὑψηλόν, ἀκανθώδη, καὶ φύλλα περιειληφότα τὸν καυλόν, ἐμφερῆ θρίδακι, δύο καθ᾽ εκαστον γόνυ, προμήκη, ἀκανθώδη καὶ αὐτά, ὥσπερ τινὰς πομφόλυγας ἐπὶ μέσης τῆς ῥάχεως ἔσωθέν τε καὶ ἔξωθεν ἔχοντα ἀκανθώδεις, κοιλάδας δὲ περὶ τὰ συναφῆ τῶν φύλλων, ὥστε ὕδατα ἀπὸ τῶν ὄμβρων καὶ τῶν δρόσων συλλέγειν, ὅθεν καὶ τὸ ὄνομα εἵλκυσεν·
ἐπ᾽ ἄκρου δὲ τοῦ καυλοῦ καθ᾽ ἑκάστην ἀπόφυσιν κεφαλὴ μία ἐοικυῖα ἐχίνῳ, ὑπομήκης, ἀκανθώδης, ξηρανθεῖσα δὲ λευκὴ φαίνεται·
Photo: Jürgen Mangelsdorf
ἔχει δὲ καὶ σκωλήκια κατὰ μέσην τὴν ἐντεριώνην διαιρεθεῖσα ἡ κεφαλή.
ἡ δὲ ῥίζα ταύτης ἐν οἴνῳ ἀφεψηθεῖσα καὶ κοπεῖσα, ὡς πάχος κηρωτῆς λαβεῖν, τὰς ἐν δακτυλίῳ ῥαγάδας καὶ σύριγγας ἐντιθεμένη θεραπεύει·
ἀποτίθεσθαι δὲ δεῖ τὸ φάρμακον εἰς χαλκῆν πυξίδα.
φασὶ δὲ καὶ μυρμηκιῶν αὐτὸ καὶ ἀκροχορδόνων ἴαμα εἶναι.
οἱ δ᾽ ἐν τῇ κεφαλῇ σκώληκες εἰς κυστίδα ἐνδεόμενοι καὶ περιαπτόμενοι τραχήλῳ ἢ βραχίονι ἱστοροῦνται τεταρταϊκοὺς ἀποθεραπεύειν…
Τα νεράγκαθα σήμερα καλλιεργούνται επίσης και σαν διακοσμητικά φυτά στους κήπους ενώ τα αποξηραμένα κεφάλια τους χρησιμοποιούνται στην ανθοδετική και είναι πολύ δημοφιλή σε αποξηραμένες ανθοσυνθέσεις.
Οι επισκέπτες διαβάζουν εδώ για: Βοτανα για τα ματια, μυρμηγκιες θεραπεια με βοτανα, βοτανα για ματια, διψακος βοτανο, διψακος βοτανο ιδιοτητες, θεραπευτικα βοτανα για τα ματια, μυρμηγκες θερα, μυρμηγκια θεραπεια με βοτανα, μυρμηγκιές βότανο.
